Κάθε χρόνο, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, ο πλανήτης μας συναντά τα υπολείμματα που άφησε πίσω του ο κομήτης 109P/Swift-Tuttle, ο οποίος περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο κάθε 133 χρόνια και η τελευταία φορά που βρέθηκε στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα ήταν το 1992. Αν και ο κομήτης τώρα βρίσκεται στις άκρες του Ηλιακού Συστήματος, η σκόνη και τα σωματίδια που άφησε πίσω του κατά την διάρκεια των πολλών επισκέψεων του στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα, φτάνουν στην ατμόσφαιρα της Γης και καίγονται με θεαματικό τρόπο, δημιουργώντας την καλοκαιρινή βροχή διαττόντων, τους Περσείδες.
Το μέγιστο της βροχής αναμένεται στις 16:00 με 19:00 ώρα Ελλάδας στις 12 Αυγούστου, όμως μπορούν να παρατηρηθούν και τις ημέρες πριν και μετά το μέγιστο. Το ξημέρωμα της Δευτέρας 12 Αυγούστου και της Τρίτης 13 Αυγούστου θα είναι η καλύτερη στιγμή για την παρατήρηση τους. Η Σελήνη δύει τα μεσάνυχτα και ο αστερισμός του Περσέα, όπου βρίσκεται το ακτινοβόλο σημείο της βροχής, θα ανατέλλει στον βορειοανατολικό ουρανό.
Όμως και πριν τα μεσάνυχτα ίσως είναι ορατοί μερικοί Περσείδες, οι οποίοι θα καίγονται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας και θα έχουν μεγάλη διάρκεια, καθώς θα ταξιδεύουν με μικρή γωνία και θα παραμένουν στην ατμόσφαιρα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Κατά την διάρκεια της νύχτας και προς το ξημέρωμα, η βροχή θα σημειώνει αύξηση, όσο ο Περσέας θα κερδίζει ύψος. Η καλύτερη ώρα για την παρατήρηση τους είναι γύρω στις 3 με 4 τα ξημερώματα.
Η παρατήρηση των Περσείδων έχει μεγαλύτερη επιτυχία, όσο πιο σκοτεινός είναι ο ουρανός στο σημείο παρατήρησης και όταν βρισκόμαστε μακριά από πηγές φωτορύπανσης και με σχετικά ομαλό ορίζοντα. Αν παρατηρούμε προς τον Περσέα, θα δούμε ίχνη σχετικά μικρής διάρκειας προς όλες τις κατευθύνσεις. Όσο απομακρυνόμαστε από τον Περσέα, το ακτινοβόλο σημείο της βροχής, τα ίχνη των διαττόντων θα μεγαλώνουν και θα είναι πιο εντυπωσιακά.
Μερικοί διάττοντες ίσως αφήσουν και ίχνος, που μοιάζει με καπνό, και θα εξαφανιστεί μετά από μερικά δευτερόλεπτα. Όμως δεν πρόκειται για πραγματικο καπνό, αλλά για ιονισμό των μορίων της ατμόσφαιρας από την μεγάλη θερμοκρασία που αναπτύσσεται κατά την είσοδο των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, τα οποία κινούνται με ταχύτητα 58 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο.
Εκτός από τους Περσείδες, αυτή την εποχή υπάρχουν και άλλες μικρότερες βροχές διαττόντων, που παράγουν περίπου 5 μετέωρα την ώρα, αλλά και τυχαίοι διάττοντες που δεν ανήκουν σε καμία γνωστή βροχή, με ρυθμο περίπου 10 την ώρα. Είναι πιο αργοί από τους Περσείδες και κινούνται σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Οι Περσείδες, οπουδήποτε και αν εμφανιστούν στον ουρανό, φαίνονται να προέρχονται από τον Περσέα, έτσι είναι εύκολοι στην αναγνώριση, ενώ ο ρυθμός τους μπορεί να φτάσει τους 100 διάττοντες ανά ώρα.
Φωτογράφιση των Περσείδων
Για την φωτογράφιση των Περσείδων, αλλά και οποιασδήποτε βροχής διαττόντων, μπορούμε απλά να χρησιμοποιήσουμε μια φωτογραφική μηχανή και έναν τρίποδα.
- Επιλέγουμε ένα σκοτεινό σημείο μακριά από τα φώτα της πόλης
- Χρησιμοποιούμε έναν σταθερό τρίποδα
- Φωτογραφίζουμε με έναν ευρυγώνιο φακό, ώστε να καλύψουμε μεγαλύτερο τμήμα του ουρανού
- Για καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα προσθέτουμε και στοιχεία του τοπίου στο κάδρο (δέντρα, βουνά, έδαφος κλπ)
- Ρυθμίζουμε την έκθεση ανάλογα αν θέλουμε αστρικά ίχνη ή καθαρά αστέρια. Για παράδειγμα, φωτογραφίζοντας με φακό 20 χιλιοστών, μπορούμε να εκθέσουμε έως 32 δευτερόλεπτα (για την απόκλιση του Περσέα), χωρίς να σχηματιστούν αστρικά ίχνη. Με έναν φακό 28 χιλιοστών η έκθεση θα είναι 23 δευτερόλεπτα, ενώ με έναν φακό 55 χιλιοστών θα είναι 11 δευτερόλεπτα. Όσο μετακινούμαστε προς στον ουράνιο ισημερινό, οι εκθέσεις μειώνονται. (20 χιλιοστά: 18 δευτερόλεπτα, 28 χιλιοστά: 13 δευτερόλεπτα, 55 χιλιοστά: 6 δευτερόλεπτα)
- Ρυθμίζουμε την ευαισθησία, ISO, σε ένα μεγάλο αριθμό και κάνουμε δοκιμαστικές λήψεις
- Εστιάζουμε χειροκίνητα τον φακό, καθώς στο σκοτάδι δεν δουλεύει η αυτόματη εστίαση, την οποία απενεργοποιούμε
- Χαμηλώνουμε την φωτεινότητα της οθόνης της φωτογραφικής μηχανής, ώστε να μην ενοχλεί στα, συνηθισμένα στο σκοτάδι, μάτια, αλλά και για μεγαλύτερη διάρκεια μπαταρίας
- Ρυθμίζουμε την μηχανή να λαμβάνει πολλές λήψεις καθορισμένης έκθεσης, ή χρησιμοποιούμε καλώδιο απελευθέρωσης κλείστρου
- Αφήνουμε την μηχανή να φωτογραφίζει και απολαμβάνουμε το θέαμα των Περσείδων!