Προσεδάφιση σε έναν κομήτη: Μια εμπειρία ζωής για τον Δημήτρη

Ένας ξεχωριστός καλεσμένος βρέθηκε στις 12 Νοεμβρίου στο Κέντρο Ελέγχου Διαστημικών Επιχειρήσεων (ESOC) της ESA στο Ντάρμσταντ της Γερμανίας. Μια εμπειρία ζωής έζησε ο Δημήτρης Γρύλλης.

Ο τυχερός εντεκάχρονος Έλληνας μαθητής παρακολούθησε από κοντά στο ESOC, λεπτό προς λεπτό, την πρώτη προσεδάφιση που επιχειρήθηκε ποτέ σε έναν κομήτη.

Ο Δημήτρης δεν βρέθηκε εκεί τυχαία. Αυτός και οι συμμαθητές του από το Δημοτικό σχολείο της Ελληνογερμανικής Αγωγής κέρδισαν το πρώτο βραβείο στον διασκεδαστικό διαγωνισμό βίντεο της ESA «Wake Up Rosetta». Στο βίντεο τους ξύπνησαν με τις φωνές τους το διαστημικό σκάφος Rosetta στις 20 Ιανουαρίου 2014, έπειτα από 31 μήνες που εκείνο ταξίδευε αδρανοποιημένο στο διάστημα – σηματοδοτώντας ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα της αποστολής.

«Οι καθηγητές μας, μας έδωσαν πολλές πληροφορίες για τη Rosetta και μας έδειξαν πολλά σχετικά βίντεο. Όταν ενημερωθήκαμε για το διαγωνισμό θέλαμε όλοι να λάβουμε μέρος. Δεν περιμέναμε όμως πως θα κερδίσουμε γιατί ξέραμε πως υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός», αναφέρει ο μαθητής της ΣΤ’ τάξης.

Τετάρτη 12 Νοεμβρίου, ESOC
Η VIP εκδήλωση και οι απευθείας μεταδόσεις από το διαδικτυακό κανάλι της ESA ξεκίνησαν πολύ νωρίς το πρωί της 12ης Νοεμβρίου.

Συνοδευόμενος από τον εκπαιδευτικό κο Κόσκο Σπυρίδωνα, καθηγητή φυσικής, ο Δημήτρης πρόκειται να ζήσει μια μοναδική εμπειρία που οι περισσότεροι έχουμε ονειρευτεί σαν παιδιά αλλά ελάχιστοι είναι εκείνοι που έχουν την ευκαιρία να ζήσουν.

Λίγο πριν τις 10:00 π.μ. τοπική ώρα, σε απευθείας σύνδεση με το Κέντρο Ελέγχου στο ESOC. Επιστήμονες της αποστολής Rosetta, οι προσκεκλημένοι επιστήμονες και οι δημοσιογράφοι, παίρνουν σιγά σιγά θέση στο ακροατήριο για να παρακολουθήσουν την πρώτη κρίσιμη στιγμή της ημέρας. Εκεί ανάμεσα στο πλήθος κάθεται και ο εντεκάχρονος μαζί με τον καθηγητή του, ο οποίος τον ενημερώνει διαρκώς για ό,τι συμβαίνει στο ζωντανό πρόγραμμα.

Η πρώτη σημαντική στιγμή της ημέρας φτάνει. Το σήμα πως το όχημα προσεδάφισης Philae διαχωρίστηκε επιτυχώς με το τροχιακό σκάφος Rosetta έχει φτάσει από το διάστημα στο Κέντρο Ελέγχου και όλοι στην αίθουσα ξεσπούν σε χειροκροτήματα.

Ο Δημήτρης παρακολουθεί με ενδιαφέρον όλους αυτούς τους επιστήμονες που μιλούν ευχαριστημένοι για το πρώτο επιτυχημένο βήμα του φιλόδοξου εγχειρήματος. Του προξενεί ενδιαφέρον το πόσο σημαντικός μπορεί να είναι ένας «κομήτης με πάγο και σκόνη» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει.

Ο Δρ Dr Klim Ivanovych Churyumov στο ESOC, 12 Νοεμβρίου 2014
Ο Δρ Dr Klim Ivanovych Churyumov στο ESOC, 12 Νοεμβρίου 2014

Λίγο αργότερα ο Δημήτρης έχει την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τον άνθρωπο που ανακάλυψε τον κομήτη 67P/Churyumov-Gerasimenko, Δρ Klim Ivanovych Churyumov. Εκεί βρίσκεται και ο ερευνητής της αποστολής Rosetta, Matt Taylor. Ο Δρ Taylor υποδέχεται θερμά τον νεαρότερο συμμετέχοντα της εκδήλωσης και του εξηγεί με απλά λόγια τον σκοπό της αποστολής της Rosetta.

Πολλές φορές εκείνη την ημέρα οι επιστήμονες του έργου Rosetta ανέφεραν στις ομιλίες τους πως η φιλόδοξη αυτή αποστολή έχει μεταξύ άλλων ως στόχο να εμπνεύσει τις επόμενες γενιές να ασχοληθούν με την εξερεύνηση του διαστήματος αλλά και με τους κλάδους των STEM.

Σαν σε ταινία
Αναμένοντας τα πρώτα δεδομένα για την πρόοδο της καθόδου του Philae πανευτυχής ο Δημήτρης με ένα τεράστιο χαμόγελο ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του στέκει στη σκηνή εκπροσωπόντας το σχολείο του. Αυτός και άλλοι τέσσερις ξεχωριστοί προσκεκλημένοι που κέρδισαν τους τρεις διαγωνισμούς που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους με σκοπό να σηματοδοτήσουν τα βασικά ορόσημα της αποστολής Rosetta,καθώς και οι νικητήριες συμμετοχές τους, παρουσιάστηκαν ζωντανά από το διαδικτυακό κανάλι της ESA περίπου στις 12:00 π.μ τοπική ώρα.

Κατεβαίνοντας από τη σκηνή σπεύδει να μοιραστεί τηλεφωνικά, τη χαρά και τον ενθουσιασμό του με τους συμμαθητές και τους δασκάλους του στο σχολείο, οι οποίοι υπερήφανοι παρακολουθούσαν ζωντανά από τις αίθουσες του σχολείου τους στην Ελλάδα.

«Νιώθω πολύ περήφανος για τους φίλους μου και το σχολείο μου που με στήριξαν, αλλά και την ESA που μου έδωσαν αυτή την ευκαιρία να βρίσκομαι εδώ σήμερα. Είμαι πολύ χαρούμενος που είμαι εδώ σήμερα και το απολαμβάνω πραγματικά».

Ο εντεκάχρονος μαθητής από την Ελλάδα είναι ο νεαρότερος που παρακολούθησε ζωντανά όλο το χρονικό της πρώτης προσπάθειας που έγινε ποτέ για την προσεδάφιση σε έναν κομήτη.

«Ενθουσιάστηκα πάρα πολύ. Ένιωθα σαν να βρίσκομαι σε ταινία και να παίζω και εγώ σε αυτή,» λέει για τη μέχρι εκείνη την ώρα εμπειρία του ο Δημήτρης. «Δεν περίμενα κάτι τόσο έντονο, ήταν φανταστικό».

«Τι με εντυπωσίασε περισσότερο»

Το χρονικό της αποστολής Rosetta
Το χρονικό της αποστολής Rosetta

Τι είναι όμως αυτό που εντυπωσιάζει περισσότερο το Δημήτρη σχετικά με την αποστολή της Rosetta;

«Η διάρκεια της αποστολής. Τα δέκα χρόνια που βρίσκεται σε λειτουργία η Rosetta. Επίσης, το όχημα Philae – το μοντέλο που βρισκόταν στην αίθουσα της εκδήλωσης. Όλη η επιστήμη για την κατασκευή ενός οχήματος προσεδάφισης» απαντά.

«Το Philae τα κατάφερε»

Προσεδάφιση!
Προσεδάφιση!

Ώρα 15:00 και επιστροφή στην αίθουσα της ζωντανής αναμετάδοσης. Οι ξεχωριστοί καλεσμένοι της ESA παίρνουν τις θέσεις τους στο ακροατήριο για την έναρξη της πιο σημαντικής φάσης του προγράμματος που θα διαρκέσει αρκετές ώρες.

Η ώρα έχει περάσει και ξεκινά η σύνδεση με το Κέντρο Ελέγχου στο ESOC, εκεί που η ομάδα επιστημόνων της Rosetta περιμένει το σήμα προσεδάφισης του Philae. Τα φώτα χαμηλώνουν, και το μόνο που φαίνεται από τις μεγάλες οθόνες της αίθουσας είναι το Κέντρο Ελέγχου, ενώ ο νεαρότερος θεατής περιμένει ανυπόμονα τη στιγμή.

«Μου φαίνεται απίστευτο πως εδώ και δέκα χρόνια προσπαθούν να προσεδαφίσουν ένα όχημα σε έναν κομήτη για να τον μελετήσουν – πολύ περίπλοκο, δύσκολο και χρειάζεται πολύ χρόνο και εάν τα καταφέρουν θα είναι κάτι απίστευτο» είχε πει νωρίτερα ο μικρός μαθητής.

Τα λεπτά κυλούν, η αγωνία κορυφώνεται και ξαφνικά η αίθουσα γεμίζει φωνές χαράς και χειροκροτήματα. Το σήμα έφτασε στο Κέντρο Ελέγχου, σηματοδοτώντας την επιτυχή προσεδάφιση του οχήματος στον κομήτη. «Ήταν η πιο έντονη στιγμή της ημέρας. Δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Τελικά το Philae τα κατάφερε!» λέει πανευτυχής ο Δημήτρης.

Καλώς ήλθατε σε έναν κομήτη
Καλώς ήλθατε σε έναν κομήτη

Οι πρωτοφανείς φωτογραφίες του κομήτη από το όχημα προσεδάφισης Philae ασκούν έντονη γοητεία στα μάτια του μικρού μαθητή. «Ναι, έχω δει κομήτες στον ουρανό το βράδυ, αλλά είναι φοβερό να το βλέπεις από τόσο κοντά».

Στο τέλος μιας γεμάτης από έντονες στιγμές ημέρας, μερικές ακόμα εκπλήξεις περίμεναν όλους τους ξεχωριστούς καλεσμένους της ESA όπως και τον Δημήτρη και τον καθηγητή του. Μπλουζάκια Rosetta, αφίσες, μια μινιατούρα του κομήτη 67P C/G, ακόμη και ένα παγούρι για νερό που συμβολίζει το σκοπό της επιστημονικής αποστολής της Rosetta να διερευνήσει αν το νερό στη Γη προήλθε από τους κομήτες, ήταν μερικά από τα αναμνηστικά δώρα της ESA.

Δημήτρη μετά από όλα όσα είδες σήμερα εδώ, θα σκεφτόσουν όταν μεγαλώσεις να ασχοληθείς με τις επιστήμες του διαστήματος;

«Μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον τώρα που το είδα από κοντά και πραγματικά θα το σκεφτόμουν».

ESA Ελλάδα