Επιβεβαιώθηκαν 4 εξωπλανήτες στο κοντινότερο μεμονωμένο άστρο

Τον περασμένο Οκτώβριο ανακοινώθηκε η ανακάλυψη του πρώτου εξωπλανήτη σε τροχιά γύρω από το άστρο του Μπάρναρντ, το κοντινότερο μεμονωμένο άστρο στο Ηλιακό μας Σύστημα. Στις 11 Μαρτίου 2025, διεθνής ομάδα αστρονόμων δημοσίευσε την επιβεβαίωση τριών ακόμη εξωπλανητών, με μάζα επίσης μικρότερη της Γης. Χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Gemini North και δεδομένα από το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο στη Χιλή. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο The Astrophysical Journal Letters.

Το άστρο του Μπάρναρντ μελετάται πάνω από 100 χρόνια, με σκοπό τον εντοπισμό πλανητών γύρω του. Ανακαλύφθηκε από τον Αμερικανό αστρονόμο Edward Emerson Barnard το 1916, στο αστεροσκοπείο Yerkes. Ανήκει στην κατηγορία των ερυθρών νάνων, άστρων χαμηλής μάζας που συνηθίζεται να φιλοξενούν πλανητικά συστήματα. Οι ερυθροί νάνοι είναι εξαιρετικά πολυάριθμοι στο Σύμπαν, επομένως οι επιστήμονες ενδιαφέρονται να κατανοήσουν το περιβάλλον των πλανητών που φιλοξενούν.

Καλλιτεχνική απεικόνιση του συστήματος

Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το όργανο Maroon-X στο τηλεσκόπιο Gemini North, το οποίο κατασκεύασαν για την συγκεκριμένη έρευνα: τον εντοπισμό εξωπλανητών γύρω από ερυθρούς νάνους χρησιμοποιώντας την τεχνική της ακτινικής ταχύτητας.

Με την μέθοδο αυτή καταγράφεται η μετατόπιση των φασματικών γραμμών του φωτός του αστέρα που προκαλείται από την ταλάντωση του, λόγω της βαρυτικής επίδρασης του εξωπλανήτη.

Οι έρευνες απαίτησαν 112 παρατηρήσεις σε διάστημα τριών ετών και το αποτέλεσμα ήταν η επιβεβαίωση των τριών υποψήφιων εξωπλανητών, ανεβάζοντας το σύνολο σε τέσσερις επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες.

Και οι τέσσερις εξωπλανήτες διαθέτουν μάζα λιγότερη από την μάζα της Γης, περίπου 20 με 30 τοις εκατό, και μάλλον πρόκειται για βραχώδη σώματα. Η σύνθεση τους δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί, καθώς τα σώματα δεν περνούν μπροστά από το άστρο, έτσι ώστε να παρατηρηθεί φασματικά η ατμόσφαιρά τους. Επιπλέον ο τέταρτος εξωπλανήτης είναι ο μικρότερος που ανακαλύφθηκε με την μέθοδο της ακτινικής ταχύτητας, σε συνδυασμό με τον φασματογράφο Espresso του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου, κάτι που αποτελεί καλό οιωνό για τον εντοπισμό ακόμη μικρότερων εξωπλανητών.

https://noirlab.edu/

Animation του πλανητικού συστήματος του άστρου του Μπάρναρντ