Ομάδα αστρονόμων με την βοήθεια του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου, (Very Large Telescope, VLT) του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή, εντόπισε ενδείξεις ενός ακόμη πλανήτη σε τροχιά γύρω από τον Εγγύτατο του Κενταύρου (Proxima Centauri), το πλησιέστερο αστέρι στο ηλιακό μας σύστημα. Ο υποψήφιος πλανήτης είναι ο τρίτος που έχει ανιχνευθεί στο σύστημα και ο ελαφρύτερος. Με μόλις το ένα τέταρτο της μάζας της Γης, ο πλανήτης είναι επίσης ένας από τους ελαφρύτερους εξωπλανήτες που έχουν βρεθεί ποτέ.
«Η ανακάλυψη δείχνει ότι ο πλησιέστερος αστρικός γείτονάς μας φαίνεται να είναι γεμάτος με ενδιαφέροντες νέους κόσμους, με δυνατότητα περαιτέρω μελέτης και μελλοντικής εξερεύνησης», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της εργασίας που δημοσιεύθηκε σήμερα στο Astronomy & Astrophysics, καθώς το σύστημα βρίσκεται σε απόσταση μόλις τεσσάρων ετών φωτός.
Ο νέος πλανήτης, που ονομάζεται Proxima d, περιφέρεται γύρω από τον Εγγύτατο σε απόσταση περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων χιλιομέτρων, λιγότερο από το ένα δέκατο της απόστασης του Ερμή από τον Ήλιο. Η τροχιά του βρίσκεται μεταξύ του αστέρα και της κατοικήσιμης ζώνης (η περιοχή γύρω από ένα αστέρι όπου μπορεί να υπάρχει νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνεια ενός πλανήτη) και χρειάζονται μόλις πέντε ημέρες για να ολοκληρωθεί μια τροχιά γύρω από τον αστέρα.
Ο Εγγύτατος του Κενταύρου είναι ήδη γνωστό ότι φιλοξενεί δύο άλλους πλανήτες: τον Proxima b, έναν πλανήτη με μάζα συγκρίσιμη με αυτή της Γης, που περιφέρεται γύρω από τον αστέρα κάθε έντεκα ημέρες και βρίσκεται εντός της κατοικήσιμης ζώνης, και τον υποψήφιο Proxima c, ο οποίος βρίσκεται σε μεγαλύτερη απόσταση και σε πενταετή τροχιά γύρω από τον αστέρα.
Ο Proxima b ανακαλύφθηκε πριν από μερικά χρόνια χρησιμοποιώντας το όργανο HARPS στο τηλεσκόπιο 3,6 μέτρων του ESO. Η ανακάλυψη επιβεβαιώθηκε το 2020 όταν οι επιστήμονες παρατήρησαν το σύστημα του Εγγύτατου με ένα νέο όργανο στο VLT που είχε μεγαλύτερη ακρίβεια, τον φασματογράφο ESPRESSO (Echelle SPectrograph for Rocky Exoplanets and Stable Spectroscopic Observations). Ήταν κατά τη διάρκεια αυτών των παρατηρήσεων που οι αστρονόμοι εντόπισαν τις πρώτες ενδείξεις ενός σήματος που αντιστοιχεί σε ένα αντικείμενο με τροχιά πέντε ημερών. Καθώς το σήμα ήταν αδύναμο, η ομάδα χρειάστηκε να πραγματοποιήσει περαιτέρω παρατηρήσεις με τον ESPRESSO για να επιβεβαιώσει ότι οφειλόταν σε έναν πλανήτη και δεν ήταν αποτέλεσμα τυχόν διακυμάνσεων του αστέρα.
Με μόλις το ένα τέταρτο της μάζας της Γης, ο Proxima d είναι ο ελαφρύτερος εξωπλανήτης που έχει ανιχνευθεί ποτέ με την μέθοδο της ακτινικής ταχύτητας, η οποία εντοπίζει μικροσκοπικές ταλαντώσεις στην κίνηση ενός αστεριού που προκαλούνται από τη βαρυτική έλξη ενός πλανήτη σε τροχιά. Η επίδραση της βαρύτητας του Proxima d είναι τόσο μικρή, ώστε ο αστέρας κινείται εμπρός και πίσω με ταχύτητα μόλις 40 εκατοστά το δευτερόλεπτο (1,44 χιλιόμετρα την ώρα).
«Αυτό το επίτευγμα είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς μας δείχνει ότι η τεχνική της ακτινικής ταχύτητας έχει τη δυνατότητα να αποκαλύψει έναν πληθυσμό ελαφρών πλανητών, όπως ο δικός μας, που αναμένεται να είναι άφθονοι στον Γαλαξία μας και που μπορούν ενδεχομένως να φιλοξενήσουν ζωή όπως την ξέρουμε.», δηλώνει επιστήμονας του ESPRESSO στη Χιλή.
ΟΦΑ
Η δημοσίευση στο Astronomy & Astrophysics