Ανακαλύφθηκε εξωπλανήτης «αποτυχημένο» άστρο

Διεθνής ομάδα επιστημόνων, χρησιμοποιώντας δεδομένα από τον δορυφόρο Gaia της ESA, εντόπισε εξωπλανήτη, στο εσωτερικό του οποίου συμβαίνει πυρηνική σύντηξη. 

Με επικεφαλής τον καθηγητή Sasha Hinkley του πανεπιστημίου του Exeter, η ομάδα πιστεύει ότι είναι ο πρώτος εξωπλανήτης που ανακαλύφθηκε μέσω των δεδομένων της αποστολής Gaia.

Είναι η πρώτη επιβεβαιωμένη ανακάλυψη εξωπλανήτη μέσω της ακριβούς μέτρησης της ταλάντωσης του μητρικού άστρου, αναφέρει ο Jason Wang, καθηγητής του Πανεπιστημίου Northwestern.

Ο εξωπλανήτης HD206893c με μάζα μεγαλύτερη του Δία, απέχει 480 εκατομμύρια χιλιόμετρα από το μητρικό του άστρο HD206893, το οποίο βρίσκεται σε απόσταση 127 ετών φωτός μακριά από τη Γη.

Οι ερευνητές εντόπισαν τη θέση του χρησιμοποιώντας την οπτική συμβολομετρία των τεσσάρων κύριων τηλεσκοπίων του Very Large Telescope (VLT) που λειτουργούν ως ένα.

Η τροχιά του καφέ νάνου HD206893B (μπλε) και του εξωπλανήτη HD206893c (κόκκινο)

Χρησιμοποιώντας δεδομένα  από τις διαστημικές αποστολές Gaia και Hipparcos που έχουν μετρήσει ακριβείς θέσεις άστρων τις τελευταίες δύο δεκαετίες, κατευθύναμε τα όργανά μας εκεί που πιστεύαμε ότι έπρεπε να υπάρχει ένας πλανήτης και πράγματι επιβεβαιωθήκαμε παρατηρώντας τον απευθείας. Πραγματοποιήσαμε τροχιακή ανάλυση για να υπολογίσουμε πού να κατευθύνουμε τα όργανά μας, ώστε να δούμε απευθείας τον πλανήτη», συνέχισε ο Jason.

Η ανακάλυψη παρέχει απτές αποδείξεις ότι τα σύγχρονα όργανα είναι σε θέση να ανιχνεύουν άμεσα εξωπλανήτες σε τροχιακές κλίμακες ανάλογες του δικού μας Ηλιακού Συστήματος, διευκρίνισε το Πανεπιστήμιο του Έξετερ στο δικό του δελτίο τύπου.

Ενώ η ανακάλυψη του εξωπλανήτη είναι εντυπωσιακή από μόνη της, το γεγονός ότι βρέθηκε να υποβάλλεται σε πυρηνική σύντηξη είναι εξίσου συναρπαστικό.

Ανακαλύψαμε έναν πλανήτη που υφίσταται προσωρινά πυρηνική σύντηξη, μια διαδικασία που συνήθως διαχωρίζει τους πλανήτες από τους καφέ νάνους και τα αστέρια.Ορισμένα πλανητικά εξελικτικά μοντέλα προβλέπουν ότι ένας πολύ μεγάλος πλανήτης μπορεί να περάσει από μια προσωρινή φάση πυρηνικής καύσης καθώς ψύχεται και συστέλλεται.Αυτή είναι η πρώτη φορά που το βλέπουμε. Ο πλανήτης πραγματικά πιέζει το όριο του πότε ένας πλανήτης μεταβαίνει σε καφέ νάνο (στους οποίους γίνεται καύση δευτερίου).Ένας σκεπτικιστής μπορεί να θεωρεί ότι αυτό που εντοπίσαμε είναι στην πραγματικότητα ένας ογκώδης καφέ νάνος, αλλά μέσω της τροχιακής ανάλυσης, ζυγίσαμε τον πλανήτη και δείξαμε ότι η μάζα του τον τοποθετεί στην πλανητική κατηγορία. Έτσι επιβεβαιώσαμε ότι βλέπουμε έναν πλανήτη με προσωρινή πυρηνική σύντηξη», δήλωσε ο Jason.

Επεκτείνοντας, η ομάδα του Πανεπιστημίου του Έξετερ δήλωσε:  «Η τεχνική που χρησιμοποιείται από την ερευνητική ομάδα επιτρέπει στο όργανο GRAVITY του VLT να μετρήσει τη θέση του πλανήτη και το φάσμα της ατμόσφαιρας του με εξαιρετική ακρίβεια, επιτρέποντας περαιτέρω στους αστροφυσικούς να αναλύσουν την ατμόσφαιρά του. 

Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε αυτήν την τεχνική για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο πλανήτης εμφανίζει ξεκάθαρα αύξηση στην φωτεινότητα του, λόγω της πυρηνικής καύσης δευτερίου (ή «βαρέως υδρογόνου») στον πυρήνα του».

Ο επικεφαλής ερευνητής Καθηγητής Sasha Hinkley παρουσίασε την ανακάλυψη του HD206893c στη 241η συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στις 10 Ιανουαρίου 2023, όπου παρουσιάστηκαν πολλές ενδιαφέρουσες εργασίες.

Η παρουσίαση του επικεφαλής Sasha Hinkley στην 241η συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας

Η εργασία της ομάδας